Liza Vorfi
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód |
aktorka |
Lata aktywności |
1959-1991 |
Zespół artystyczny | |
Teatr Narodowy w Tiranie | |
Odznaczenia | |
Liza Vorfi (ur. 29 listopada 1924 w Djakowicy, zm. 29 stycznia 2011 w Tiranie[1]) – albańska aktorka teatralna i filmowa.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Była córką albańskiego nauczyciela z Kosowa. Rodzina Vorfi uciekła z Djakowicy przed prześladowaniami ze strony władz jugosłowiańskich, najpierw do Skopje, a następnie do Tirany. W 1932 wraz z rodziną przeniosła się do Tirany[1]. Po ukończeniu w 1940 roku nauki w Żeńskim Instytucie Nana Mbretneshë w Tiranie, Liza uczyła się sztuki wokalnej w konserwatoriach w Rzymie i w Pesaro.
Po raz pierwszy wystąpiła publicznie w 1939 śpiewając pieśni kosowskie w audycji muzycznej, prezentowanej przez Radio Tirana. Po zakończeniu wojny występowała jako aktorka w Teatrze Ludowym w Tiranie. Na największej scenie albańskiej zagrała ponad 80 ról, w tym najważniejsze w repertuarze dramatycznym role w repertuarze szekspirowskim (Desdemona) i molierowskim (Elwira w Świętoszku), jak również w Moralności pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej (Juliasiewiczowa, 1962). W 1974 przeszła na emeryturę.
W filmie fabularnym zadebiutowała epizodyczną rolą w Burzy (1959), a następnie wystąpiła jeszcze w 6 filmach.
11 lipca 2008 została uhonorowana przez prezydenta Albanii, Bamira Topiego Złotym Orderem im. Naima Frasheri za osiągnięcia artystyczne[1]. Otrzymała także tytuł Zasłużonej Artystki (Artist i Merituar).
W życiu prywatnym była mężatką (mąż Emil), miała troje dzieci.
Role filmowe
[edytuj | edytuj kod]- 1959: Furtuna jako Aija
- 1961: Debatik
- 1966: Komisari i Drites jako żona Prenka
- 1975: Rrugicat qe kerkonin dielli jako matka Nebiego
- 1977: Ata ishin kater jako matka
- 1979: Ne vinim nga lufta jako Maria
- 1987: Kthimi i ushtrise se vdekur jako księżna Dizeta
- 1991: Enigma
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Liza Vorfi, kujtohet aktorja fisnike e Teatrit. kohajone.com. [dostęp 2017-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-04)]. (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Abaz Hoxha: Enciklopedia e kinematografise shqiptare. Autore & vepra. Tirana: Toena, 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
- Edi Shukriu: Gra te shquara shqiptare. Prisztina: 2003. ISBN 9951-8557-0-9. (alb.).
- Liza Vorfi w bazie IMDb (ang.)
- Elsa Demo, Është gjallë Liza Vorfi, Shekulli 11 VII 2008
- Biogram na stronie Teatru Narodowego. teater.logoreci.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-19)].